Αγκαλιάζοντας την απώλεια

Με αφορμή το επίκαιρο θέμα των πυρκαγιών είναι σκόπιμο να συζητήσουμε για την απώλεια. Οι απώλειες αποτελούν μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας και επηρεάζουν τη ζωή μας με διάφορους τρόπους. Μπορούν να είναι συναισθηματικές, ψυχολογικές, φυσικές ή κοινωνικές, και συνήθως συνοδεύονται από πόνο και θλίψη.

Η απώλεια της ζωής, η απώλεια μιας σχέσης, των αναμνήσεων και αντικειμένων με τα οποία είμαστε συναισθηματικά δεμένοι, η απώλεια της ελπίδας και των ονείρων για το μέλλον αποτελούν κάποιες από τις απώλειες που μπορεί να βιώσουμε.

Το βίωμα της απώλειας αποτελεί μια προσωπική διεργασία που διαφέρει από άτομο σε άτομο ως προς τον χρόνο και τον τρόπο αντιμετώπισης. Πρόκειται για μια διεργασία πένθους, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει στάδια (άρνηση, θυμός, ενοχές, θλίψη) από τα οποία περνά το άτομο, μπορεί όμως και να συνυπάρχουν πολλά και ανάμεικτα συναισθήματα.

Πολύ συχνά ακούγεται η άποψη ότι δεν υπάρχει τρόπος να απαλύνει κανείς τον πόνο της απώλειας και μόνο ο χρόνος μπορεί να βοηθήσει. Πράγματι, ο χρόνος μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά, ωστόσο μόνο το πέρασμά του ίσως να μην αρκεί.

Αρχικά, η αποδοχή και η εμπερίεξη συναισθημάτων με ελευθερία και χωρίς όρια μπορεί να βοηθήσουν στην κατανόηση και επεξεργασία του βιώματος. Το μοίρασμα και η εξωτερίκευση αυτών των συναισθημάτων μπορεί για κάποιους να είναι ανακουφιστικό, ενώ άλλοι μπορεί να επιθυμούν να το βιώσουν πιο εσωτερικά. Σε κάθε περίπτωση η ύπαρξη ανθρώπων δίπλα μας, με όποιον τρόπο το επιθυμούμε και αισθανόμαστε άνετα, μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά.

Εκτός όμως από τα συναισθήματα, το πένθος αποτελεί μια διαδικασία γενικότερης αλλαγής και αναδιοργάνωσης του εαυτού. Πενθώντας ό,τι χάσαμε, ερχόμαστε αντιμέτωποι και γνωρίζουμε νέες πτυχές του εαυτού μας, αναζητούμε δυνάμεις και εφόδια, επικεντρωνόμαστε πολλές φορές περισσότερο σε αξίες και όσα έχουν νόημα για εμάς. Μπορεί να είναι μια επώδυνη διαδικασία και η απώλεια να μην ξεπεραστεί ποτέ, ωστόσο η συμβίωση μαζί της και μέσα από αυτή τη συμβίωση η ανασύσταση του εαυτού μπορεί να έχουν λυτρωτική και θεραπευτική αξία.